จุดเริ่มต้นความขัดเเย้งรัสเซีย – ยูเครน (1)
ต้องย้อนไปนับตั้งแต่ที่ยูเครนแยกตัวเป็นเอกราชจากสาธารณรัฐรัสเซีย ภายหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียตในปี 1991 มีการให้คำสัญญากันว่า NATO จะไม่ขยายตัวเองมากกว่านี้
ช่วงที่ NATO ให้คำมั่นนี้ คือช่วงก่อนสหภาพโซเวียตล่มสลาย อาณาเขต NATO คือภาพแรก ภาพสองคือหลังโซเวียตล่ม
จากภาพ 1-2 เราจะเห็นได้ว่าประเทศที่ฝักใฝ่ NATO จริงๆ ก็มีอาณาเขตติดกับรัสเซียบ้างอยู่แล้ว ตรงโปแลนด์ กับกลุ่มประเทศบัลติก (ลิตัวเนีย ลัตเวีย เอสโตเนีย) กลุ่มประเทศบัลติกทั้งหลายนี่ ล้วนแต่เป็นประเทศเล็กที่เลือกโค่นระบบปกครองคอมมิวนิสต์แบบโซเวียตก่อนใคร
แต่ว่าตรงกลางจริงๆ ตอนนี้ ระหว่างรัสเซีย (สีแดง) กับประเทศ NATO (สีน้ำเงิน) จะเหลืออยู่แค่ประเทศหลักๆ ที่เรียกได้ว่าทำหน้าที่เป็น buffer state หรือรัฐกันชนสองประเทศ นั่นก็คือเบลารุส กับ ยูเครน นั่นเอง
แต่ในช่วงต้น ค.ศ. 2000 ความสัมพันธ์ระหว่างยูเครนกับชาติตะวันตกเพิ่มมาก หลัง วิกเตอร์ ยูชเชนโก ขึ้นครองตำแหน่งประธานาธิบดีในปี 2005 ซึ่งนโยบายหลักของเขาคือการทำให้ยูเครนถอยห่างจากรัสเซีย รวมถึงผลักดันให้ยูเครนได้เข้าเป็นสมาชิก NATO และในปี 2008 NATO ได้ให้สัญญาว่าในวันหนึ่งยูเครนจะได้เข้าร่วมเป็นสมาชิก NATO เต็มตัว
.
แต่ก็มีจุดเปลี่ยนครั้งใหญ่ในยุคการปกครองของประธานาธิบดี วิกเตอร์ ยานูโควิชที่เป็นฝ่ายหนุนรัสเซีย โดยเขาได้ครองอำนาจตั้งแต่ปี 2010-2014 ซึ่งในปี 2013 ยานูโควิชตัดสินใจระงับข้อตกลงการค้าเสรีกับ EU เพื่อเอาใจรัสเซียและพยายามฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับรัสเซีย ซึ่งนั่นเองทำให้เกิดการประท้วงต่อต้านรัฐบาลครั้งใหญ่ในกรุงเคียฟช่วงปลายปี 2013
.
จากนั้นในต้นปี 2014 รัฐสภายูเครนลงมติถอดถอนยานูโควิชออกจากตำแหน่ง เเละมีการออกหมายจับ ทำให้เขาต้องหนีไปยังรัสเซีย โดยยานูโควิชประณามการลงมติถอดถอนเขาว่าเป็นการกระทำผิดกฎหมายพร้อมขอให้รัสเซียช่วยเหลือ ซึ่งทางฝั่งรัสเซียก็ชี้ว่า การโค่นอำนาจยานูโควิชเป็นการก่อรัฐประหารและไม่ยอมรับรัฐบาลรักษาการของยูเครน
.
จากนั้นไม่นานหลังจากที่ยานูโควิชถูกปลดชนวนขัดแย้งที่นำมาสู่การแตกหักถึงขั้นทำสงครามครั้งแรกระหว่างรัสเซียและยูเครนก็เกิดขึ้น เมื่อเกิดการเดินขบวนของกลุ่มผู้ประท้วงสนับสนุนรัสเซียในภูมิภาคไครเมีย (Crimea) ที่เรียกร้องให้รัฐสภาท้องถิ่นต่อต้านรัฐบาลกลางชุดใหม่ และต้องการให้เปิดทำประชามติสถานะของไครเมียเพื่อแยกดินแดนผนวกรวมกับรัสเซีย
.
สงครามที่ไครเมีย จบลงอย่างไรเเละรุนเเรงเเค่ไหน เชื่อมโยงกับเหตุการณ์ปัจจุบันอย่างไร ติดตามต่อไหนตอนหน้าครับ